Melissa od Dosso Dossi

Circe (lub Melissa) to obraz olejny na płótnie wykonany przez Dosso Dossiego i datowany na około 1518 rok. Jego wymiary to 172 x 153 cm.

Historia

Dosso Dossi (ok. 1479–1542) lub Giovanni de Lutero był włoskim malarzem późnego renesansu. Pochodził z regionu Trentino i studiował w pracowni Lorenzo Costy. Ponadto artysta był pod wpływem Giorgione oraz Rafaela. Dossi pracował na dworze książąt Ferrary i Modeny, Mantui oraz Wenecji.
Najbardziej fascynującym aspektem twórczości Dossiego jest jego zainteresowanie rozbudowanym tłem krajobrazowym, które czasami zajmuje dominującą pozycję na obrazie, jak w przypadku Melissy. Jednakże Dosso Dossi stworzył kilka ukończonych kompozycji krajobrazowych, co było rzadkością w tamtych czasach.

Dosso Dossi czasami pracował razem ze swoim bratem Battistą Dossim. Battista studiował w Rzymie u Rafaela. Obaj bracia pracowali głównie dla książąt Ferrary d’Este, lecz prawie nic nie pozostało z ich malowideł w pałacach i zamkach książęcych. Dosso Dossi był głównym malarzem dworskim rodziny d’Este. Wraz ze swoim bratem Battistą tworzył dla nich kompozycje mitologiczne, portrety oraz dekoracyjne freski.

Sposób, w jaki wykonane są jego portrety, jest zbliżony do weneckiej sztuki tamtego czasu – tak więc w portrecie Alfonsa d’Este wyraźnie widać wpływ Tycjana

Później, pod wpływem malarstwa weneckiego oraz Correggia, w twórczości braci Dossi pojawia się motyw półfantastycznego krajobrazu oświetlonego tajemniczym, migoczącym światłem. Zachowały się ich obrazy sztalugowe i portrety, co wskazuje, że Dosso znacznie przewyższał talentem swojego brata (był uważany za głowę szkoły malarskiej w Ferrarze). Jednak trudno dokładnie odróżnić prace obu braci. Starszy brat (Dosso Dossi) zmarł w 1542 roku, młodszy (Battista Dossi) – w 1548 roku.

Opis

Obraz, datowany na około 1518 rok, jest jednym z dzieł wysłanych z Ferrary do Scipione Borghese przez kardynała Enzo Bentivoglio i po raz pierwszy wzmiankowany jako znajdujący się w kolekcji przez Giacomo Manilli w 1650 roku. Ostatnie prace konserwatorskie, oprócz podkreślenia eleganckich kolorów obrazu, ujawniły, podobnie jak w przypadku Apollo i Dafne (Pokój VIII), obecność różnych „pentimenti”; po lewej stronie, zamiast obecnego psa i zbroi, znajdowała się męska postać, na którą patrzyła czarownica.

Analiza

Postać kobieca w turbanie, która wyróżnia się na obrazie swoją imponującą prezencją oraz bogactwem kolorów swego płaszcza, trzyma, oprócz pochodni, tabliczkę z kabalistycznymi wzorami. Zidentyfikowano ją zarówno jako czarodziejkę Homera Kirke, jak i Melissę na podstawie wielu strof „Orlanda Szalonego” Ludovica Ariosta (pieśń VIII, 14-15), które opisują uwolnienie grupy rycerzy, mogących być reprezentowanych na obrazie przez embrionalne formy wiszące na pniach drzew po lewej stronie.

Twórca: Dosso Dossi

Dosso Dossi (1489-1542), prawdziwe nazwisko Giovanni di Niccolo de Luteri, był włoskim malarzem renesansowym ze Szkoły Ferrary. Styl jego obrazów inspirowany jest głównie malarstwem weneckim, zwłaszcza Giorgione i wczesnym Tycjanem. Od 1514 roku był nadwornym artystą książąt Este Ferrary i Modeny, których mały dwór cenił swoją reputację jako centrum artystycznego. Dosso Dossi często współpracował ze swoim młodszym bratem Battistą Dossim, który pracował pod okiem Raphaela. Malarz znany jest nie tyle ze swojego naturalizmu i przywiązania do projektu, ile z tajemniczych, symbolicznych założeń w dziełach sztuki o tematyce mitologicznej.

Przeczytaj również

Pokaż więcej